CZĘŚĆ I. Systemy międzynarodowe, historia świata i teoria stosunków międzynarodowych * Rozdział 1. Systemy, historia, teoria oraz nauka o stosunkach międzynarodowych * Niedojrzała koncepcja systemu międzynarodowego * Prezentyzm * Ahistoryzm * Europocentryzm * Anarchofilia * Państwocentryzm * Alternatywa * Historia stosunków międzynarodowych jako dyscypliny * Systemy i teoria w amerykańskich badaniach nad stosunkami międzynarodowymi * Systemy, historia i szkoła angielska * Historia świata * Dlaczego wolimy etykietkę "systemy międzynarodowe"? * Wnioski * Rozdział 2. Konkurencyjne koncepcje systemu międzynarodowego * Singer i behawioralna koncepcja systemu międzynarodowego * Waltz i neorealistyczna koncepcja systemu międzynarodowego * Wendt i konstruktywistyczna koncepcja systemu międzynarodowego * Teoretyczny pluralizm a koncepcja systemu międzynarodowego * Wnioski * Rozdział 3. Myślenie systemowe w historii powszechnej * Naukowa i filozoficzna historia świata * Filozoficzna historia świata * Naukowa historia świata * Rozbieżne podejście do historii świata * Stosunki międzynarodowe a historia świata * Socjologia historyczna a historia świata * Geopolityka a historia świata * Cywilizacje a historia świata * Gospodarka a historia świata * Wnioski * Rozdział 4. Używane przez nas narzędzia teoretyczne * Poziomy analizy * Wymiary analizy * Pojęcia objaśniające * Proces * Zdolność do interakcji * Struktura * Wnioski * Rozdział 5. Określenie kryteriów istnienia systemów międzynarodowych * Główne problemy definicyjne * Interakcja * Wzorzec * Skala * Drugoplanowe problemy definicyjne * Pytanie o jednostki * Mechaniczna versus społeczna konstrukcja systemów * Strukturalizacja * Użytek z narzędzi: spotkanie teorii z historią * CZĘŚĆ n. Systemy w przedmiędzynarodowej historii świata * Wprowadzenie do części drugiej * Rozdział 6. Początki systemów przedmiędzynarodowych * Miejsce tego, co międzynarodowe, w teorii * Jednostki * Zdolność do interakcji * Proces * Struktura * Wnioski * Rozdział 7. Przejście od systemów przedmiędzynarodowych do międzynarodowych * Jednostki * Plemiona osiadłe * Wodzostwa * Zdolność do interakcji * Proces * Plemiona osiadłe * Procesy wojskowo-polityczne * Procesy gospodarcze * Procesy społeczne * Wodzostwa * Procesy wojskowo-polityczne * Procesy gospodarcze * Procesy społeczne * Struktura * Wnioski dotyczące części drugiej * CZĘŚĆ III. Rozkwit i wzajemne powiązania różnorodnych systemów międzynarodowych w świecie starożytnym * Wprowadzenie do części trzeciej * Rozdział 8. Nowe jednostki: miasta-państwa, imperia i barbarzyńcy jako główni aktorzy na arenie świata starożytnego * Miasta-państwa i imperia * Miasta-państwa * Imperia * Plemiona koczownicze i ich imperia * Plemiona koczownicze * Imperia koczownicze * Wnioski * Rozdział 9. Zdolność do interakcji w starożytnych systemach międzynarodowych * Technologie w dziedzinie transportu i komunikacji * Społeczne techniki transportu i komunikacji * Wielojęzyczność i linguafranca * Pismo * Religie * Dyplomacja * Pieniądz i weksle * Kolonie kupieckie * Wnioski * Rozdział 10. Proces w starożytnych systemach międzynarodowych * Proces wojskowo-polityczny * Proces gospodarczy * Proces społeczny * Proces środowiskowy * Wnioski * Rozdział 11. Struktura w starożytnych systemach międzynarodowych * Struktura wojskowo-polityczna * Struktura gospodarcza * Struktura społeczna * Wnioski * Wnioski dotyczące części trzeciej * CZĘŚĆ IV Ustanowienie i ewolucja globalnego systemu międzynarodowego * Wprowadzenie do części czwartej * Rozdział 12. Jednostki we współczesnym systemie międzynarodowym * Wprowadzenie * Europa i narodziny państwa nowożytnego * Ewolucja państwa nowożytnego * Upowszechnienie modelu państwa nowożytnego i zanik starszych typów jednostek * Rozwój jednostek niepaństwowych * Firmy * Międzynarodowe organizacje pozarządowe (INGOs) * Wnioski * Rozdział 13. Zdolność do interakcji we współczesnym systemie międzynarodowym * Wprowadzenie * Technologie materialne * Pierwsza rewolucja morska * Druga rewolucja morska * Rewolucja na lądzie * Rewolucja powietrzna * Rewolucja w komunikacji * Techniki społeczne * Wnioski * Rozdział 14. Proces we współczesnym systemie międzynarodowym * Wprowadzenie * Proces wojskowo-polityczny * Proces gospodarczy * Proces społeczny * Proces środowiskowy * Wnioski * Rozdział 15. Struktura we współczesnym systemie międzynarodowym * Wprowadzenie * Struktura wojskowo-polityczna * Struktura gospodarcza * Struktura społeczna * Wnioski * Wnioski dotyczące części czwartej * CZĘŚĆ V Spekulacje, oceny, refleksje * Wprowadzenie do części piątej * Rozdział 16. Perspektywy - postnowoczesny system międzynarodowy? * Wprowadzenie * Skala * Zdolność do interakcji * Proces * Jednostki * Struktura * Wnioski * Rozdział 17. Co historia świata mówi o teorii stosunków międzynarodowych * System międzynarodowy * Intensywność interakcji * Geometryczny układ jednostek * Skala systemu w stosunku do otoczenia geograficznego * Rodzaj interakcji * Czas trwania systemu * Natura jednostek dominujących * Jednostki * Zdolność do interakcji * Proces * Struktura * Wnioski * Rozdział 18. Co teoria stosunków międzynarodowych mówi o historii świata * Periodyzacja a historia świata * Periodyzacja a teoria stosunków międzynarodowych * Konkurencyjne podejście do periodyzacji historii świata * Skąd zacząć? Punkty zwrotne w epoce prehistorycznej * Znaczenie transformacji z roku 3500 p.n.e * Drugoplanowe punkty zwrotne w starożytności * Debata na temat granicy między starożytnością a epoką nowożytną * Drugoplanowe punkty zwrotne w epoce nowożytnej * Skrótowa chronologia dziejów świata wynikająca z przyjętej przez nas konstrukcji * Rozdział 19. Refleksje * Historia świata i systemy międzynarodowe * Słabe i silne systemy międzynarodowe * Koniec i początek

Czy prawdą jest, że żyjemy w czasach największej mobilności ludzkości w historii? Czy świat zachodni nadal jest głównym kierunkiem migracji? Czy imigranci mogą zagrozić tożsamości narodowej i bezpieczeństwu państwa? Czy możliwe i potrzebne jest kontrolowanie przepływu ludzi przez granice? W tej książce piszemy o współczesnych migracjach międzynarodowych i typach zmian, jakie wywołują one w społeczeństwach. Patrzymy na nie z perspektywy międzynarodowej, gdyż masowe przemieszczanie się ludności jest spowodowane coraz szybciej postępującą integracją globalną. Migracje nie są zjawiskiem wyizolowanym, prawie zawsze impulsem do przepływu osób są przepływy kapitału i towarów. Sprzyja im także globalna wymiana kulturowa, coraz łatwiejsza dzięki szybszym środkom transportu i upowszechnianiu się mediów drukowanych i elektronicznych. Międzynarodowa migracja staje się jednym z najważniejszych czynników zmiany globalnej. Istnieje wiele powodów, by twierdzić, że wiek migracji będzie trwał. (fragment Wprowadzenia)

Rozdział 1. Wprowadzenie * Rozdział 2. Teorie migracji * Rozdział 3. Globalizacja, rozwój, migracja * Rozdział 4. Międzynarodowe migracje przed 1945 r. * Rozdział 5. Migracje do Europy, Ameryki Północnej i Oceanii od 1945 r. * Rozdział 6. Migracja w regionie Azji i Pacyfiku * Rozdział 7. Migracja w Afryce Subsaharyjskiej, na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej oraz Ameryce Łacińskiej * Rozdział 8. Państwo a międzynarodowa migracja - dążenie do kontroli * Rozdział 9. Migracja a bezpieczeństwo * Rozdział 10. Migranci i mniejszości w strukturze siły roboczej * Rozdział 11. Nowe mniejszości etniczne a społeczeństwo * Rozdział 12. Migranci a polityka * Rozdział 13. Wnioski: migracja i mobilność w XXI w. *

Co oznacza bezpieczeństwo państwa we współczesnym świecie? Czy ogranicza się ono jedynie do przetrwania kraju i narodu?Czy współczesne państwa mogą skutecznie zapewnić sobie bezpieczeństwo?Jak koniec zimnej wojny i ataki terrorystyczne z 11 września zmieniły postrzeganie bezpieczeństwa państwa?Według tradycyjnej definicji bezpieczeństwo to wolność od zagrożeń stwarzających niebezpieczeństwo dla przetrwania państwa. (...) Odkąd prawdopodobieństwo wybuchu globalnego konfliktu zbrojnego w Europie jest znikome, coraz powszechniej uznaje się, że definiowanie bezpieczeństwa jedynie w kategoriach militarnych jest niewłaściwe. Po zakończeniu zimnej wojny ujawniły się zagrożenia natury niemilitarnej. Wiele z nich ma charakter transnarodowy, przeciwstawienie się im wymaga zatem podejścia wielostronnego, przez instytucje utworzone w czasie zimnej wojny. Użycie środków militarnych do ich rozwiązania jest nieskuteczne i niejednokrotnie rodzi dalsze problemy.(fragment Wprowadzenia)

Rozdział 1. Rozwój studiów nad bezpieczeństwem * Rozdział 2. Bezpieczeństwo militarne * Rozdział 3. Rozszerzenie bezpieczeństwa * Rozdział 4. Realizm * Rozdział 5. Liberalizm * Rozdział 6. Konstruktywizm * Rozdział 7. Krytyczne studia nad bezpieczeństwem

Czy przyczyny wojen i konfliktów zbrojnych zawsze są takie same?Jaką rolę pełnią współcześnie siły zbrojne państw?W jaki sposób instytucje międzynarodowe mogą wpływać na utrzymanie pokoju?Czy porozumienia dotyczące kontroli zbrojeń oraz środki budowy zaufania i bezpieczeństwa skutecznie zapewniają bezpieczeństwo międzynarodowe?Istnienie różnic interesów między państwami, grupami społecznymi, organizacjami i innymi podmiotami gry politycznej jest rzeczą naturalną i nieusuwalną.(...) Bez względu na to jaką z licznych teorii uznamy za właściwą, pozostaje faktem, iż spory i konflikty międzynarodowe towarzyszą ludzkości od początku jej dziejów i jako takie muszą być uznane za naturalne. Nie każda jednak różnica interesów musi wieść do sporu, a nie każdy spór do wojny. Wojna jest zatem zjawiskiem szczególnym - jak pisał Carl von Clausewitz - jest "jedynie kontynuacją polityki innymi środkami". Na przestrzeni dziejów zmieniała oczywiście swe formy, zarówno z uwagi na postęp technologiczny, jak i cywilizacyjny, kształtujące metody i cele jej prowadzenia.(Fragment tekstu)